Phù chân là một hiện tượng sinh lý khi các bà bầu mang thai
nhưng cũng gây không ít bất tiện và mệt mỏi cho các mẹ. Thế nên trong giai đoạn
5 tháng cuối của thai kỳ bà bầu bị phù chân hay còn gọi là “xuống
máu chân” gây cho các bà mẹ cảm giác đau đớn, khó chịu. Thêm vào đó, sưng phù
có thể là tín hiệu ban đầu của tiền sản giật, một hội chứng cao huyết áp trong
thai kỳ và rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời khi mang thai.
1. Nguyên nhân gây chứng phù chân khi mang thai
Ở những phụ nữ có thai có hai nguyên nhân quan trọng gây ra
phù chân:
- Khi có thai, càng về
những tháng cuối thai nhi sẽ lớn dần làm tăng áp lực trong ổ bụng và tạo nên một
lực ép khá lớn lên các tĩnh mạch vùng chậu làm cho máu khó chảy trở về tim được.
Ngoài ra sự cản trở máu về tim có thể do: Mặc đồ quá chật; Có thai và thai lớn;
Chơi các môn thể thao nặng làm gia tăng áp lực trong ổ bụng hay trong lồng ngực
như tập tạ, khiêng vác nặng; Ho nhiều và ho lâu trong các bệnh phổi tắc nghẽn mạn
tính; Táo bón thường xuyên là nguyên nhân thường gặp ở người lớn tuổi; Ngồi lâu
hoặc ngồi bắt chéo chân ở nhân viên văn phòng; Dư cân và béo phì; sự rối loạn của
các nội tiết tố trong thời kỳ mang thai cũng làm giãn thành tĩnh mạch, góp phần
vào sự ứ trệ tuần hoàn và làm máu về tim khó khăn hơn.
- Nguyên nhân thứ hai gây ra phù chân cho các mẹ đó là giảm
hoạt động bơm máu của cơ vùng chân, có thể do: Bệnh nhân phải đứng làm việc hoặc
ngồi lâu trong một thời gian dài; Thói quen mang giày cao gót ở phụ nữ; Bệnh
nhân bị liệt chân do tai biến mạch máu não hay do các bệnh về thần kinh.
Hai yếu tố này làm máu ứ trệ trong lòng của tĩnh mạch chân,
tăng áp lực trong lòng tĩnh mạch và thoát dịch ra ngoài gây phù. Nếu không được
điều trị kịp thời càng gần đến ngày sinh thai phụ càng bị phù nhiều hơn và các
van tĩnh mạch cũng như hệ thống tĩnh mạch chi dưới bị suy giãn ra và không hồi
phục được ngay cả sau khi sinh.
2. Những biện pháp giúp cải thiện chứng phù chân khi mang bầu
- Về chế độ dinh dưỡng, bà bầu nên ăn nhạt, tránh các thức
ăn nhiều muối, thức ăn cay, có chế độ làm việc hợp lý, trước khi đi ngủ ngâm
chân trong nước nóng cũng có thể làm giảm phù chân.
- Nếu phù do chèn ép để giảm bớt hiện tượng phù chân, thai
phụ nên nằm nghiêng sang trái để tử cung không chèn vào động mạch chủ và các
tĩnh mạch ở khung chậu, khi nghỉ ngơi nên gác chân lên cao. Ngoài ra bạn có thể
áp dụng một số bài thuốc y học cổ truyền như đun sôi râu ngô với một vài cốc nước,
dùng để uống hàng ngày.
- Tập thể dục đều đặn cũng là một trong những phương thức hữu
hiệu giúp nhanh chóng cải thiện tình trạng này. Các môn thể dục thích hợp như
Yoga giúp máu lưu thông một cách dễ dàng. Biện pháp thực hiện các động tác
mát-xa cho đôi bàn chân như xoay bàn chân cũng rất hữu dụng, bằng cách xoay
tròn cổ chân theo một vòng tròn lớn và gập bàn chân lại, tiếp theo là xoay từng
ngón chân theo chiều kim đồng hồ, sau đó đổi chân.
- Nên tập đều đặn mỗi ngày 2 - 3 lần, mỗi lần trong 10 phút.
Hoặc chỉ cần nằm dài ra trên đệm hay sàn nhà, từ từ nâng từng chân một lên cao,
rồi lại hạ xuống đổi chân. Cần tuân thủ theo một chế độ ăn uống cân bằng và
khoa học. Ăn nhiều rau xanh như cải bắp, rau ngót... và các loại hoa quả, trái
cây. Khuyến khích ăn nhiều các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin, canxi, và
kẽm. Không ăn các loại thực phẩm hay món ăn có chứa lượng lớn muối.
- Nên hạn chế các loại đồ uống có chứa cafein và cồn, bởi
chúng không chỉ là những loại đồ uống gây hại cho thai nhi, mà còn gây nên chứng
phù nề ở cơ thể thai phụ. Thai phụ nên chọn đi những loại giày dép thoải mái,
có thể hở rộng một chút, đế thấp. Khi có điều kiện nên tháo giày dép để tạo cho
chân cảm giác thoải mái, máu dễ dàng lưu thông vì mang giày hay dép quá chật
chính là lý do gây phù nề đôi bàn chân hay nguy hiểm hơn còn là nguyên nhân gây
nên chứng viêm tấy kẽ chân, chai, sần ngón chân. Đối với thai phụ có tiền sử
các bệnh mạn tính như :tim, thận, tăng huyết áp mà phù chân là rất nguy hiểm
cho cả mẹ và con.
- Nếu bạn bị sưng phù lâu ngày, dù đã nghỉ ngơi mà vẫn không
giảm bớt, thậm chí kèm theo một số các triệu chứng như: đau đầu, khó chịu, mệt
mỏi, rối loạn thị giác, mờ mắt, đau bụng thì tình hình trở nên rất nguy hiểm và
bạn phải tới gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
- Không ngồi vắt chéo chân vì sẽ khiến máu lưu thông không tốt.
- Có thể chườm lạnh vào chỗ sưng.
- Tránh đứng quá lâu.
- Hạn chế ở ngoài môi trường nắng nóng.
- Khi ngủ, gác chân lên gối để máu lưu thông tốt hơn.
- Tạm quên đi những đôi giày cao gót và chọn cho mình những
đôi giày thoải mái.
- Không ăn mặn.
Sign up here with your email