1. Nhau tiền đạo là gì?
Nhau thai là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi. Thông thường, nhau thai sẽ bám vào mặt trước hoặc mặt sau đáy tử cung. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp nhau thai nằm thấp một cách bất thường, bánh nhau che một phần hoặc che kín toàn bộ cổ tử cung. Trường hợp này được gọi là nhau tiền đạo.
Tùy vị trí nhau thai hình thành, có thể chia thành những loại nhau tiền đạo sau:
– Nhau tiền đạo bám thấp: Phần lớn bánh nhau bám vào thân tử cung, chỉ có một đoạn nhỏ bám vào đoạn dưới tử cung. Nhau bám thấp thường chỉ gây chảy máu nhẹ, nhưng hầu hết sẽ làm vỡ ối sớm.
– Nhau tiền đạo bám bên: Bánh nhau bám vào đoạn dưới nhưng chưa tới cổ tử cung, gây chảy máu âm đạo nhẹ.
– Nhau tiền đạo bám mép: Bờ của bánh nhau sát mép cổ tử cung.
– Nhau tiền đạo bán trung tâm (nhau tiền đạo trung tâm không hoàn toàn) : Bánh nhau che kín một phần cổ tử cung. Khi tử cung mở hết có thể sờ thấy múi nhau và màng ối.
– Nhau tiền đạo trung tâm hoàn toàn: Bánh nhau che kín cổ tử cung, loại này thường gây chảy máu nhiều và rất nguy hiểm cho sức khỏe mẹ bầu.
1.1. Làm thế nào để biết mình có nhau tiền đạo?
Bạn sẽ không thể biết được trừ khi bạn được thông báo từ kết quả siêu âm thai. Một trong những mục đích của việc siêu âm thai là để xác định vị trí và kích thước của nhau thai. Nếu được thông báo có nhau bám thấp hoặc nhau tiền đạo, bạn sẽ được các bác sĩ theo dõi chặt chẽ. Bạn sẽ được đề nghị siêu âm thường xuyên để xem nhau thai có di chuyển lên trên khi tử cung mở rộng ra hay không.
Thông thường, bạn có thể bị chảy máu đỏ tươi từ âm đạo. Nó thường không gây đau đớn và máu thì trông rất tươi.
Bạn có thể nghi ngờ nếu có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào.
Nếu đã từng có nhau tiền đạo trước đó, bạn sẽ có thêm cảnh báo.
Khi bác sĩ sản khoa kiểm tra vùng bụng của bạn, họ sẽ lưu ý tư thế của em bé. Nếu bé nằm ở ngôi ngược (mông xuống dưới thay vì là đầu), hoặc ngôi ngang (nằm ngang trong tử cung) thì đó có thể là dấu hiệu của nhau tiền đạo. Lý do là phần không gian trong tử cung nơi em bé cần nằm như bình thường đã bị chiếm bởi nhau thai.
1.2. Nguyên nhân xuất hiện nhau tiền đạo
Không có một nguyên nhân rõ ràng trong các trường hợp hình thành nhau tiền đạo, nhưng khả năng xuất hiện nhau tiền đạo sẽ cao hơn nếu mẹ bầu nằm trong những trường hợp sau:
– Đã từng xuất hiện nhau tiền đạo trong lần mang thai trước.
– Đã từng sinh mổ
– Đã thực hiện một số phẫu thuật khác như loại bỏ u xơ, u nang tử cung, nạo phá thai…
– Đã mang song thai hoặc đa thai
– Tiền sử hút thuốc lá
– Thai phụ càng lớn tuổi, nguy cơ thai tiền đạo càng cao
2. Những nguy hiểm gặp phải khi bị nhau tiền đạo
2.1. Những nguy hại cho mẹ
Do gây chảy máu lặp đi lặp lại nên nhau tiền đạo có thể khiến thai phụ bị thiếu máu, chảy máu trong một thời gian dài và thậm chí gây sốc cho người mẹ. Vì tử cung bị co nên thường xảy ra xuất huyết sau sinh. Ngoài ra, nhau tiền đạo bám gần cổ tử sung, sau khi sinh bị bóc tách khiến cổ tử cung bị hở, vi khuẩn xâm nhập vào khiến cho bề mặt âm đạo dễ bị nhiễm trùng.
Đối với trường hợp nhau tiền đạo chỉ bám thấp không cản trở lối ra của thai hoặc nếu bánh rau sát với cổ tử cung hoặc che một phần thì sản phụ có thể nghỉ tại giường để theo dõi, đi lại ít và tránh quan hệ tình dục.
Trong trường hợp sản phụ ra máu nhiều cần phải đến bệnh viện phụ sản để được theo dõi, chăm sóc. Các nguy cơ lớn có thể gặp trong tình huống này bao gồm băng huyết, choáng, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, tạo thành máu cục, nếu mất nhiều cần phải truyền máu và có thể can thiệp phẫu thuật khi cần thiết.
Trong trường hợp chẩn đoán rau tiền đạo trung tâm, thai phụ sẽ được chỉ định mổ lấy thai để phòng ngừa nguy hiểm cho sản phụ và thai nhi.
2.2. Những nguy hại đối với thai nhi
Nhau tiền đạo chủ yếu gây chảy máu ở cuối thai kỳ, thai phụ dễ bị sinh non. Do mẹ bị thiếu máu vì ra huyết nhiều nên thai nhi dễ suy dinh dưỡng, suy thai. Khi mẹ bị ra huyết nhiều, để cứu mẹ nên bác sĩ phải mổ lấy thai sớm không kể đến thai đủ tháng hay chưa. Khi đó khả năng thai non tháng rất cao và bé dễ bị suy hô hấp.
Ngoài ra, vì bánh nhau nằm ở phần dưới tử cung làm cho thai nhi khó xoay đầu xuống nên dễ dẫn đến ngôi bất thường: ngôi mông hay ngôi ngang.
Những ca tai biến này vừa đe dọa nghiêm trọng tính mạng của sản phụ và thai nhi vừa là thách thức đối với công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, xử trí kịp thời sẽ cứu được nhiều sản phụ và thai nhi tránh khỏi tai biến đáng lo này.
3. Cách xử lý và phòng tránh khi bị nhau tiền đạo khi mang thai
3.1. Xử lý khi bị nhau tiền đạo
Khi đã được chẩn đoán nhau tiền đạo, về mặt nguyên tắc, thai phụ cần được ở lại bệnh viện để theo dõi và điều trị, hạn chế vận động hay bất kỳ một chấn động nhỏ nào ở vùng bụng để tránh kích thích tử cung gây chảy máu.
Ngoài ra, sản phụ bình thường cũng nên thăm khám thai thường xuyên trong 3 tháng cuối kỳ tại bệnh viện phụ sản. Ở một vài phòng khám tư, một số kỹ thuật viên không có kinh nghiệm lâm sàng về sản khoa nên việc chẩn đoán hình ảnh siêu âm chưa tốt sẽ không có được sự phát hiện và tư vấn kịp thời về nhau tiền đạo.
Các bác sỹ phụ sản khuyến cáo: Khám thai định kỳ, sớm phát hiện nhau tiền đạo và xử trí kịp thời là lời khuyên tốt nhất dành cho những bà mẹ nằm trong tình huống cấp cứu sản khoa này. Vì vậy, dù chưa có bất kỳ triệu chứng bất thường nào thì thăm khám định kỳ là chìa khóa an toàn cho sức khỏe của cả mẹ và bé.
3.2. Cách phòng tránh
Hiện nay chỉ có thể phòng bệnh dựa theo những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ mà thôi. Những sản phụ có yếu tốt nguy cơ cần cân nhắc trước khi mang thai và nếu mang thai thì nên kiểm tra thai thường xuyên và chặt chẽ để bác sĩ chẩn đoán sớm những bất thường về bánh rauRau tiền đạo là bệnh lý do rau thai có vị trí bám bất thường làm bít mất một phần hoặc toàn bộ lối ra của thai nhi. Rau tiền đạo cũng làm cho thai phụ ra mau rỉ rả suốt thai kỳ. Chính vì thế những thai phụ có bánh rau bám bất thường cần phải khám thai thường xuyên và không nên vận động nhiều.
Sign up here with your email